124ટાઈટલ : બુલેટની મજા ગતિમાં નથી . . . પરંતુ ગતિના અભાવમાં આવતી 'રોયલ' અનુભૂતિમાં છે . . .
સબ ટાઈટલ : "બાહ્ય દેખાવથી પ્રતિભા નથી બનતી . . . બુલેટ નો હોય તો પણ રોલા પડે ઇ સાચું" . . . આ ન્યાયે અમને વ્હીકલ નહોતું મળ્યું, કોણી સુધી બાંયો વાળી હોય તો તેઓ કહેતાં . . . મામાની નકલ કરે છે . . . કાનમાં ચાંદીની વાળી પહેરી તો જાતે કટરથી કાપી નાખી . . . અને કહે "તું કમાતો થા તયે તું તારે બેય કાનમાં પેરજે . . . પણ મારી કમાણી ઉપર ભણ છ ત્યાં સુધી તો નય જ પેરવા દવ !"
==========================================================
બુલેટ રાજા . . .
માનવ મન એકદમ માંકડા જેવું હોય છે. ધ્યાનથી મનની ગતિવિધિઓ નિહાળીએ ત્યારે સમજાય કે કશ્મીર અંગેના કોઈક વિચાર સાથે શરૂ થયેલી માનસયાત્રા તમને પોતાને ખ્યાલ આવે ત્યારે એમ્સ્ટરડેમમાં લીગલાઈજ વેશ્યાવૃત્તિનું શું થશે તેની ચિંતા સુધી વિસ્તરી ચૂકી હોય છે. છેલ્લા બે જેટલા મહિનાઓથી આપણે વિચાર-વલોણું ફેરવીને એક જ વિષય પર વાત કરી. આ વખતે થયું કે બાળપણથી લઈને ઘણા લાંબા સમય સુધીની સર્પો સાથેની થોડી મહત્ત્વપૂર્ણ વાતો શેર કરી છે, તો છેલ્લા બે દિવસથી મારું માંકડા જેવું મન વારે ને વારે મારા ફળીમાં પડી રહેલા નવા નક્કોર આર.ઈ.થ્રી ફીફ્ટીના રીડ્ડીચ રેડ પર બેસી જતું હોવાથી મેં મન મક્કમ કરીને નિર્ણય લીધો કે આજે ભલે ત્યારે થઈ જાય વિષયાંતર . . .
દરેક કુટુંબની અને તેની પેઢી-દર-પેઢી પરંપરાગત એક ચોક્કસ લઢણ હોય છે. અમારી પેઢીગત ખાસીયત ભાષા-પ્રીતિ રહી છે. અમારા કુટુંબમાં સંસ્કૃત વિદ્વાનો, જે જમાનામાં સૌરાષ્ટ્ર મધ્યે બે વાક્ય ઈંગ્રેજી બોલી જાણનારા સામે અહોભાવપૂર્વક જોવાતું તે જમાનામાં ગુજરાતી-ઈંગ્રેજી અને સંસ્કૃત ભણાવનારા કડક શિક્ષકો હતા. હવે આવા કુટુંબના વારસ અમો ડાક્ટર બનીએ એવી માની એષણા કેમ પૂરી થાય ? અમરેલીના મોસાળમાં ગુજરાતની શ્રેષ્ઠ ગણાતી શાળા કમાણી ફોર્વર્ડ હાઈસ્કૂલમાં અમોને ધોરણ દસમાં વિજ્ઞાન પ્રવાહના શાળાખંડમાં બેસાડી દેવાયેલાં. કહેવાય છે એ બળદને તમે તળાવ સુધી લઈ જઈ શકો, પણ બળજબરી પાણી પીવડાવી ન શકો ! અદ્દલ આ જ ન્યાયે અમોએ અમારી માના અરમાનો પર ઠંડા પાણી ફેરવીને પણ વિનિયનનો ધોરી-માર્ગ અપનાવેલો.
ધોરણ ૧૨ માં એક ખૂટતા વિષય તરીકે અમોએ તાલુકાની શાળામાં શિક્ષક ન હોવા છતાં વિષય રાખીને મનોવિજ્ઞાનનો સ્વૈચ્છિક અભ્યાસ કરેલો. પછી વધુ જાણવાની 'ખંજવાળ'ના કારણે આ વિષય પર થોડું ઘણું ઇતર વાંચન પણ કરેલું અને મોકો મળ્યે હજુ પણ કરું છું. મનોવિજ્ઞાનને ભલે લોકો કંટાળાજનક અને બિન-ઉપયોગી માનતા હોય પરંતુ મને મનોવિજ્ઞાનના વિષયમાં કરેલાં છબછબીયામાંથી એવું પ્રતીત થેયેલું કે વ્યક્તિ પુખ્ત બન્યા બાદ જે કંઈ કરે, જે રીતે વર્તે એ બધાંના મૂળ તેના બાળપણમાં જ હોય છે.
અતિ ઈમાનદારીને કારણે સાવ સાંકડી પરંતુ માત્ર પરસેવાની આવક ધરાવતા અને બિન જરૂરી ખર્ચ ન કરવામાં માનતાં મા-બાપના કારણે, છેક કોલેજના બીજા વર્ષમાં આવ્યો ત્યારે ઘરમાં "લુના" આવેલું. પરંતુ આજે જે વાત મને આર.ઈ. તરફ ઘસડી લઈ ગઈ છે, તે છે મારી ધોરણ ૧૦માં બનેલી અમુક મનો-ભૌતિક ઘટનાઓ. અમરેલી વાસ અને કમાણી ફોર્વર્ડના ધોરણ દસના અમારા કેટલાક સદ્ધર સહાધ્યાયીઓ પોતાની સાયકલ, લુના, સ્કૂટર પર ભણવા આવતાં. અને અમો મામાના ઘેરથી દોઢ કિ.મી. જેટલું અગિયાર નંબરની બસમાં જતાં. આ વખતે અમારી શાળામાં જેનો દાખલો હતો તેવા અગિયારમા ધોરણમાં શાળાનો જી.એસ. વિક્રમ ડેર લાલ રંગનું બુલેટ લઈને આવતો. હા, તે ભણતો કે નહીં એ ખબર નથી ! ઢળતી સવારે એનું બુલેટ શાળાના પ્રાંગણમાં પ્રવેશે ત્યારે બારીએ બેસીને ભણવા મથતા સર્વે માથાઓની સાથે અમારુ માથું પણ અનાયાસ એ તરફ વળી જતું. અમે સૌ રીસેસના ગાળામાં ઘેઘુર લીમડા નીચે વિક્રમને અને તેના લાલ બુલેટને ચકાચૌન્ધ બનીને જોઈ રહેતા. સ્ટિયરિંગ હેન્ડલ પર લાલ ફિતા લટકતા મુઠીયા, લાલ અને કાળા કોમ્બિનેશનના રેકઝીનના સીટ કવર . . . અને શિરમોર સમું ભટ ભટ ભટ ફાયરિંગ . . .
ઈરોટિક કલ્પનોની દુનિયામાં રાચવાની ઉંમરે, બુલેટ લઈને અમરેલીની સડકો પર ફરતાં ફરતાં રોલા પાડતા હોઈએ એવાં દિવા અને નિશા સ્વપ્નો કનડતા અમને. પણ કઠોર-દિલ પિતાનું તત્વજ્ઞાન સાવ નિરાળું . . . કાયમ કહેતાં કે "બાહ્ય દેખાવથી પ્રતિભા નથી બનતી . . . બુલેટ નો હોય તો પણ રોલા પડે ઇ સાચું" . . . આ ન્યાયે અમને વ્હીકલ નહોતું મળ્યું, કોણી સુધી બાંયો વાળી હોય તો તેઓ કહેતાં . . . મામાની નકલ કરે છે . . . કાનમાં ચાંદીની વાળી પહેરી તો જાતે કટરથી કાપી નાખી . . . અને કહે "તું કમાતો થા તયે તું તારે બેય કાનમાં પેરજે . . . પણ મારી કમાણી ઉપર ભણ છ ત્યાં સુધી તો નય જ પેરવા દવ !"
મારા માસીયાઈ મોટા ભાઈ સારું એવું કમાયા ત્યારે શરૂઆતમાં "એમ્બેસેડર" લાવેલાં, અને પછી માસીનો બીજા નંબરનો મોટોભાઈ "ડીઝલ બુલેટ" લાવેલો . . . અમે ક્યારેક ક્યારેક તેના બુલેટની એકાદી આંટુડી લઈને ધન્ય થયાનું યાદ છે. નોકરીએ લાગ્યા બાદ સૌપ્રથમ કાર્ય કરેલું એક હીરો મેક-૧ સાયકલ લાવવાનું અને બીજું કાર્ય કરેલું કાનમાં વીંધુ પડાવીને ચાંદીની વાળી પહેરવાનું ! વચ્ચે એક સમયે થોડી અનુકૂળતા થઈ ત્યારે ૮૦ ના દાયકાનું સેકન્ડ હેન્ડ બુલેટ લાવેલો. પણ એકાદ વર્ષમાં જ અમારા જ્ઞાની મિત્ર ઉદયબાપુ ભગત તેને ઉઠાવી ગયેલા. હમણાં જ મારા એક મિત્ર માત્ર બુલેટનો શોખ હોવાને કારણે ઘણી શારીરિક તકલીફો હોવા છતાં આર.ઈ. થ્રી ફીફ્ટી લાવ્યા, અને અમારા દબાયેલા અરમાનો ફરી જાગ્યા અને . . .
થોડા વખત પહેલાં જ અમે પણ રોયલ એનફિલ્ડ લાવ્યા. પણ હવે આ બુલેટ રોલા મારવાં કરતાં, રાઈડની મજા માટે છે એવું લાગે છે. ધગ ધગ ધગ કરતો ૩૫૦ સી.સી.નો તોખાર તમારા બે પગ વચ્ચે રમતો હોય તે એક એકલ્પનીય રોમાંચનો અનુભવ કરાવે છે. બુલેટની મજા ગતિમાં નથી . . . પરંતુ ગતિના અભાવમાં આવતી 'રોયલ' અનુભૂતિમાં છે. અમને બુલેટના ધખારા કરતા જોઈને પિતાજીએ કહેલી વાતો એ વખતે ભલે કડવી વખ લાગેલી, પરંતુ પિતાજીની એ વાત આજે સાચી પ્રતીત થાય છે કે "મારા રોલા બુલેટના કારણે નથી, પણ બુલેટ પર બેઠેલા અમારા કારણે બુલેટ શોભે છે . . ." આ બાબતની મારી બદલાયેલા મનોવલણો અને તેના મનોવૈજ્ઞાનિક અર્થવૈવિધ્યને જોતાં-સમજતાં શાસ્ત્રોક્ત વાક્ય “કશું જ શાશ્વત નથી, બધું જ પરિવર્તનશીલ છે” કેટલું સચું લાગી રહ્યું છે ?
આજે સમય સાથે ટકી રહેવાની હોડમાં એક સમયે ગુંડાઓ અને માથાભારે શખ્સોની બાઈક માનવામાં આવતું બુલેટ, આજે તેના નવા રંગ-રૂપ અને કલેવર સાથે ગુજરાત, ગુજરાતના નવ-યુવકો અને મારા જેવા આજીવન બુલેટ-ચાહકો માટે એક ‘ઈસ્ટાઈલ સ્ટેટમેન્ટ’ બની ગયું છે. પણ મૂળ વાત ઈ છે કે આજે હેપનિંગ ગણાતું “આર.ઈ.”ને તમે ભલે ગમે એટલા વાઘા પહેરાવો પરંતુ, અમ કાઠિયાવાડીઓ માટે "રોયલ એનફિલ્ડ" આજે પણ "બુલેટ" જ છે, અને હરદમ ઈ બુલેટ જ રેવાનું . . . બોલો કે’વું છ કાંઈ ?
Dharmendra Trivedi
